اضافهخدمت گاهی باعث طولانیتر شدن دوره سربازی و ایجاد استرس یا مشکلات روزمره برای مشمولان و خانوادهها میشود. خبر خوب این است که چند مسیر قانونی وجود دارد که میتواند مدت اضافهخدمت را کاهش دهد یا در مواردی آن را حذف کند؛ شناخت دقیق این راهها و پیگیری بهموقعشان میتواند وضعیت شما را بهطور ملموسی تغییر دهد.
چه راههایی برای کاهش یا حذف اضافهخدمت وجود دارد؟
-
بخشش سنواتی (دفترچهای): در این حالت، بر اساس سوابق و شرایط خاص پرونده، میزانی از اضافهخدمت که بهدلیل تأخیر در معرفی وارد شده حذف یا کاهش مییابد.
-
تخفیف برای سربازان متأهل: برای مشمولان دارای همسر یا مسئولیت خانوادگی، در برخی طرحها کاهش مدت اضافهخدمت در نظر گرفته میشود.
-
عفو بهدستور رهبری: گاهی در مناسبتهای خاص یا طبق دستور مقام معظم رهبری، مشمولانی با شرایط مشخص از بخشی از اضافهخدمت معاف میشوند که عموماً نیاز به معرفی در بازه زمانی معین دارد.
-
بخشش انضباطی: در مواردی که پرونده انضباطی با بهبود رفتار و طی مراحل اداری اصلاح شود، امکان کاهش اضافهخدمت وجود دارد.
برای استفاده از این فرصتها چه کار باید کرد؟
ابتدا وضعیت خدمتی و نوع اضافهخدمت خود را بررسی کنید، سپس مدارک لازم را تهیه و در موعدهای اعلامشده به کارگزینی یگان یا دفاتر مربوطه (مثل پلیس +۱۰) مراجعه کنید. اطلاعرسانی بهموقع و پیگیری اداری معمولاً نقش تعیینکنندهای در بهرهمندی از تسهیلات دارد.
نکته مهم: هر نوع بخشش دارای شرایط و محدودیتهای قانونی خاص خود است و لزوماً بهمعنای حذف کامل سوابق پرونده نیست. برای دریافت راهنمایی دقیقتر درباره مدارک، مهلتها و احتمال موفقیت، بهتر است با واحد وظیفه عمومی یا مشاوران متخصص سرباز امور سربازی تماس بگیرید.
آیا اضافه خدمت سربازی بخشیده میشود؟
جدول زیر، شرایط بخشش اضافه خدمت ۱۴۰۴ را به صورت دسته بندیشده، شفاف و آماده استفاده در سایت ارائه میدهد:
-
اعضای خانواده شهدا یا مفقودالاثرها
-
پدران و برادران جانبازان با ۲۰٪ جانبازی یا بالاتر
-
اسرا
-
جانبازان با ۵٪ جانبازی یا بیشتر (سنواتی)
-
تحت پوشش کمیته امداد بودن (والدین، فرزند یا همسر)
-
رسیدن سن پدر به بالای ۶۰ سال در ۶ ماه آخر خدمت
-
سربازان متأهل یا متأهل دارای فرزند
-
فرزندان کارکنان نیروهای مسلح
-
فوت یکی از اعضای خانواده بر اثر بلایای طبیعی یا حادثه
-
مشکلات معیشتی شدید
-
سن بالا با تشخیص فرماندهی
-
بیماری جسمی یا روانی سرباز یا بستگان درجه یک
-
حبس یا ازکارافتادگی سرپرست خانواده
-
مفقودالاثر شدن یا بیماری سرپرست خانواده
-
مخترعان
-
حافظان قرآن کریم
-
فعالان فرهنگی
-
دارندگان افتخارات علمی یا فرهنگی
-
خدمت حداقل ۶ ماه در مناطق محروم
-
طرحهای عمومی بخشش اضافه خدمت (در بازههای اعلامشده)
-
بخشش رهبری (در بازه زمانی مشخص طبق اطلاعیه رسمی)
-
بخشش فرماندهی (۱ تا ۶ ماه، حداکثر دو سوم جریمه)
-
بیماری جسمی یا روانی
-
مجروحیت
-
فوت اعضای خانواده
-
بلایای طبیعی
-
آسیبدیدگی شدید
-
مشکلات اداری برای اعزام
-
ازدواج یا طلاق در زمان غیبت
-
تبعید یا حبس شدن
-
مسئولیت تأمین مایحتاج خانواده در شرایط خاص
توجه: سرباز برای بهرمندی از موارد بالا باید شرایط زیر را دارا باشد:
-
سرباز نباید فراری باشد
-
تردد به موقع و برخورد مناسب با سایرین
-
ارائه مدارک و مستندات رسمی
نحوه محاسبه اضافهخدمت سنواتی

-
اگر مشمول با تأخیر تا سه ماه دفترچه اعزام را ارسال کند، همان مقدار (یعنی سه ماه) بهعنوان اضافهخدمت سنواتی در پرونده او ثبت میشود.
-
در صورتی که مدت تأخیر بیش از سه ماه شود، قانون برای جلوگیری از ثبت اضافهخدمت نامحدود سقف تعیین کرده و نهایتاً تا شش ماه اضافهخدمت سنواتی منظور میگردد، حتی اگر تأخیر بسیار طولانیتر باشد.
آیا اضافهخدمت «پشت دفترچهای» قابل بخشش است؟
بله — در عمل ستاد کل نیروهای مسلح و سازمان نظام وظیفه در مناسبتهای مشخص (مثل اعیاد ملی و مذهبی یا روزهایی مانند عید نوروز، عید فطر یا ۲۲ بهمن) بخشنامههایی درباره بخشش منتشر میکنند. بر اساس این بخشنامهها، مشمولانی که دارای اضافهخدمت سنواتی هستند و در بازه زمانی تعیینشده دفترچه یا معرفینامه خود را تحویل دهند، میتوانند از مشمول شدن به بخشهایی از اضافهخدمت معاف شوند.
نکات تکمیلی و شرایط اجرایی
-
معمولاً این امتیاز شامل بخشش تا ۶ ماه اضافهخدمت سنواتی میشود که البته مشروط به معرفی در مهلت اعلامشده است.
-
برای بهرهمندی کامل، باید دقیقاً مطابق زمانبندی و دستورالعمل اعلامشده اقدام کنید؛ در غیر این صورت، قواعد مربوط به اضافهخدمت بهصورت عادی اجرا خواهد شد.
-
همهساله صدور بخشنامه و دامنه شمول آن ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین پیگیری اطلاعیههای رسمی و مراجعه به کارگزینی یا دفاتر مربوطه (مثلاً پلیس +۱۰) ضروری است.
بخشش اضافه خدمت سنواتی
| شرایط بخشش اضافه خدمت سنواتی ۱۴۰۴ | توضیحات |
|---|---|
| غیبت بیش از یک سال | مشمولانی که بیش از ۱۲ ماه غیبت دارند و در بازه زمانی تعیین شده به نظام وظیفه معرفی شوند |
| معرفی در بازه زمانی تعیین شده | معرفی به موقع و ثبت درخواست در زمان اعلام شده برای بهرهمندی از بخشش ضروری است |
| مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰ | ثبت مدارک شناسایی و ارائه مستندات برای ثبت درخواست بخشش |
| شرکت در معاینات پزشکی | ارزیابی وضعیت سلامت و توانایی خدمت در جلسات معاینه پزشکی |
| ثبت درخواست رسمی نزد فرمانده | ارائه درخواست بهرهمندی از بخشش پس از اعزام و یا اعمال خودکار بخشش توسط فرمانده |
| محدودیت زمانی بخششهای خاص | برخی بخششها مانند بخشش رهبری به مناسبتهای خاص، دارای بازه زمانی محدود هستند |
| شرایط انضباطی | عدم وجود مشکل انضباطی یا فرار از خدمت برای بهرهمندی از بخشش |
| امکان خدمت در شهر محل سکونت | امکان خدمت در شهر محل سکونت به جای اعزام به شهرهای دیگر |
| محدودیتهای دیگر باقی میماند | بخشش تنها مدت اضافه خدمت را کاهش میدهد و محدودیتهایی مثل ممنوعیت خروج از کشور رفع نمیشود |
نقش فرمانده یگان در بخشش اضافه خدمت سنواتی:
از آنجایی که فعلاً عفو سراسری صادر نشده، تصمیم درباره حذف یا کاهش ۶ ماه اضافهخدمت سنواتی بر عهده فرمانده یگان محل خدمت گذاشته شده است. پس از بررسی دلایل غیبت و مدارک مربوطه، فرمانده میتواند بخشی از مدت اضافهخدمت را کاهش دهد — معمولاً تا حدود نیمی از مدت و در موارد استثنایی حتی کل اضافهخدمت را حذف میکند. پس از تأیید نهایی، فرمانده مراتب را بهصورت نامه رسمی به سازمان وظیفه عمومی ارسال مینماید و با اعمال بخشش، مدت خدمت فرد به مدت قانونی (۲۱ ماه) محدود میشود.
شرایط بخشش اضافهخدمت بر اساس طرح «میثاق»
طرح «میثاق» سازوکاری است که در آن، در صورت احراز شرایط مشخصی، مسئولان با درجه سرتیپ و بالاتر یا فرماندهان میتوانند مدت اضافهخدمت مشمول را کاهش یا حذف کنند. در ادامه فهرستی بازنویسیشده و منظم از معیارهای واجد صلاحیت برای بهرهمندی از این بخشش آمده است:
-
فعالیتهای علمی و پژوهشی: ثبت اختراع یا انتشار مقاله علمی در دوران خدمت که نشاندهنده تلاش علمی سرباز باشد.
-
اهلیت اخلاقی و انضباطی: تأیید عملکرد و رفتار مناسب سرباز توسط فرماندهان و مسئولان یگان.
-
خدمت در مناطق بومی: فرزندان کارکنان نیروهای مسلح یا سربازانی که در محلهای بومی یا زادگاه خود خدمت میکنند.
-
خدمت کارکنان نیروهای مسلح در مناطق بومی: نیروهایی که پیش از اعزام جزء کارکنان بوده و در مناطق بومی مأمور به خدمت شدهاند.
-
حفظ متون دینی: حفظ حداقل یک جزء از قرآن کریم یا حفظ بخشهایی معین از آثار مذهبی (مثلاً یکپنجم از صحیفه سجادیه، نهجالبلاغه یا اصول کافی).
-
خدمات در مشاغل سخت و زیانآور: اشتغال در مشاغل دشوار یا زیانآور (دژبانی، رانندگی در مناطق محروم، خدمات پشتیبانی در شرایط نامساعد، مأموریتهای عملیاتی یا امنیتی و غیره) به مدت مجموعاً ۱۲ ماه با رعایت ضوابط.
-
حفظ و نگهداری اموال سپردهشده: تلاش و دقت در حفظ اموالی که در اختیار سرباز قرار گرفته است.
-
شجاعت و ایثار: ارائه مستنداتی مبنی بر شجاعت یا ایثار در عملیاتهای جنگی یا عملیاتی.
-
خدمت در مناطق دور از محل سکونت: انجام خدمت در مناطقی که بیش از ۳۰۰ کیلومتر فاصله دارد، بهمدت حداقل یکسال.
-
صدمات ناشی از ماموریت: آسیبدیدگی در حین انجام مأموریت که منجر به جانبازی یا معلولیت شود.
-
رتبهآوری در آموزش و بهرهبرداری از مهارتها: کسب مقام اول تا سوم در دورههای آموزشی در مناطق محروم و بهکارگیری آموختهها در یگان محل خدمت.
-
خدمت در یگانهای پاسداری: سربازانی که در مناطق عادی بهعنوان پاسدار حداقل یک سال سابقه خدمت داشته باشند.
-
فعالیتهای ترویجی و فرهنگی: مشارکت فعال در ترویج آموزههای قرآنی، ترویج تفکر بسیجی، سازماندهی یا شرکت در نماز جماعت و مراسم دینی.
-
فعالیتهای فرهنگی و ادعیهخوانی: حضور و همکاری در برنامههای فرهنگی و اجرای ادعیه در مناسبتها.
-
استفاده مؤثر از تواناییهای فردی: بهکارگیری مهارتها و توانمندیهای فنی یا تخصصی سرباز در مشاغل مرتبط بهصورت اثربخش.
-
خدمت در مناطق امنیتی حساس: خدمت در مناطق امنیتی درگیر به مدت ۶ ماه، در صورتی که بلافاصله پس از دوره آموزشی معرفی شده باشند، یا مجموعاً بهمدت ۸ ماه بهصورت متناوب در همان منطقه خدمت کرده باشند.
-
موفقیت در مسابقات داخلی: کسب مقام اول تا سوم در مسابقات فرهنگی، ورزشی یا علمی که در یگان برگزار میشود.
-
موفقیت در مسابقات سطوح بالاتر: کسب مقام اول تا دهم در مسابقات ورزشی، علمی یا فرهنگی در سطح سازمانهای نیروهای مسلح.
-
وضعیت معیشتی خانواده: مشمولانی که والدین یا همسرشان تحت پوشش نهادهایی مانند کمیته امداد یا بهزیستی باشند.
-
وضعیت خانوادگی ویژه: سربازانی که یکی از اعضای درجهیک خانوادهشان شهید یا مفقودالاثر باشد.
-
خانواده دارای ایثارگر: مشمولانی که پدر یا برادرشان اسیر یا جانباز بوده و درصد جانبازی برابر یا بیش از ۲۰٪ باشد.
-
سرپرستی خانوادگی: سربازان متأهلی که همسرشان فوت شده و حداقل یک فرزند دارند.
مدارک کلی برای بخشش اضافه خدمت
همانطور که گفته شد اضافه خدمت به دلایل گوناگونی برای مشمولان ثبت می شود. به همین دلیل مدارکی که به منظور بخشش اضافه خدمت سربازی باید ارائه شود، متفاوت می باشد.
از جمله عمومی ترین مدارک می توان به موارد زیر اشاره نمود:
🟢 اصل شناسنامه برای احراز هویت مشمول
🟢 کارت ملی هوشمند مشمول جهت احراز هویت (اگر کارت ملی شما صادر نشده است، ارائه برگ رسید کارت ملی الزامی است)
🟢 کپی تمام صفحات شناسنامه
🟢 کپی کارت ملی مشمول به صورت پشت و رو
🟢 گواهی آخرین مدرک تحصیلی مشمول
🟢 کپی آخرین مدرک تحصیلی مشمول
🟢 3 قطعه عکس 4*3 رنگی زمینه سفید و تمام رخ


ارسال دیدگاه یا خاطره